ALÜMİNYUM MALZEMELERİN ZİNKATLANMASI

Mert Aydın- ALTINOK GALVANOKİMYA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.

Alüminyum yumuşak ve hafif bir metal olup bu özellikleri nedeniyle sanayide kendine oldukça fazla alan bulmaktadır. Alüminyumun çeşitli mühendislik özelliklerinin arttırılması için belirli yüzey işlemleri uygulanmaktadır. Bu yüzey işlemlerinin başında elektrolitik kaplamalar gelmektedir. Alüminyum ve alaşımlarının kaplanmasından önce diğer malzemelerden farklı olarak özel bir yüzey hazırlığı gereklidir. Bu gerekliliğe alüminyumun hava ile temasında, yüzeyinde oluşan kararlı oksit tabakası neden olur. Oluşan oksit tabakası Alüminyum ile kaplama tabakası arasındaki metal-metal bağını zayıflatarak kaplama tabakasının yüzeye homojen indirgenmesini engeller. Oluşan oksit tabakası giderilmiş olsa bile, alüminyumun asidik çözeltilere olan zayıf dayanımı direkt kaplanmasında başka bir engel teşkil etmektedir. Tüm bu olumsuzlukları gidermek amacıyla alüminyum ve alaşımı malzemeler kaplanmadan önce zinkatlama işlemine tabi tutulmalıdır.

Sponsorlar

Bu işlemde amaç; alüminyum yüzeyinde ince bir çinko tabakası oluşturarak uzaklaştırılan oksit tabakasının yeniden oluşumunun engellenmesi ve özellikle asidik karakterdeki banyolarda alüminyumun çözünmesinin önüne geçilmesidir.

Zinkatlamanın temel prensibi;

(Reaksiyon 1) Reaksiyonuna dayanmaktadır. Burada çinko ile alüminyum yer değiştirir ve zinkatlama işlemi tamamlanır. Alüminyum yüzeyinde oluşan zinkat tabakası aşağıdaki resimde şematize edilmiştir.

Şekil 1. Zinkatlama işleminin şematik gösterimi.

Alüminyum yüzeyinde oluşan zinkat tabakasının yapısı (yüzeye homojen yayılması, kalınlığı vs.) yapılacak kaplamayı doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle iyi bir kaplama yapmak için firmamız arafından geliştirilen ALUBOND C, mükemmel bir zinkat tabakası oluşturarak alüminyum parça yüzeyine kompakt ve düzgün bir kaplama yapılmasını sağlamaktadır. Zinkatlama işlemi öncesinde alüminyum yüzeyi zinkatlamaya hazır hale getirilmelidir.

Bu nedenle firmamız tarafından geliştirilen ALUMETCH 2 kullanılarak malzeme yüzeyi aşındırılmalıdır. ALUMETCH 2; alüminyum ve alüminyum alaşımları üzerine, zinkat tabakasının mükemmel bir tutunma sağlaması amacıyla geliştirilmiş özel bir üründür. ALUMETCH 2 ile özellikle bünyesinde yüksek miktarda magnezyum ve silisyum bulunduran alüminyum alaşımları sorunsuz bir şekilde zinkat işlemine tabi tutulmakta ve direkt nikel kaplama banyosunda kaplanabilmektedir. ALUMETCH 2, alüminyum yüzeyinde homojen ve polisajlı yüzeye herhangi bir zarar vermeden oldukça mükemmel bir aşındırma meydana getirerek zinkat tabakasının tutunabileceği mükemmel bir yüzey sağlar. Alüminyumun aşındırma işlemi ardından zinkatlama işlemi yapılabilir.

Zinkatlama için geliştirilen ALUBOND C, askı ve dolap uygulamalarında alüminyum ve alaşımları üzerinde ince bir çinko-nikel tabakası meydana getiren bir zinkat kaplama kimyasalıdır. ALUBOND C ile zinkat kaplanan alüminyum parça direkt nikel kaplama banyosunda sorunsuzca kaplanabildiği gibi siyanürlü bakır kaplandıktan sonra da diğer kaplama türleri sorunsuzca uygulanabilmektedir. ALUBOND C ile meydana gelen zinkat kaplamanın içeriğinde bulunan çoklu katyonlar ile kaplanması zor olan alüminyum alaşımlarında dahi mükemmel sonuçlar elde edilmektedir. ALUBOND C ile elde edilen zinkat kaplamanın üzerine yapılan kaplama uygulamalarında kaplamaların yüzeye tutunma ve korozyon değerleri rakiplerine oranla çok daha üstün özellikler sergilemektedir.

ALUBOND C içeriğinde yer alan düşük siyanür içeriği zorlu alüminyum ve alaşımlarında kaplama özelliklerini geliştirmekle birlikte atık su işlemlerinde yüksek siyanürlü ürünlere oranla daha düşük arıtma giderlerine sahiptir. ALUBOND C ile yapılan zinkat kaplama işlemi; daldırma süresi, sıcaklık, alüminyum alaşımının türü ve alüminyumun yüzey pasifliğine bağlıdır. Zor kaplanabilen bazı alüminyum alaşımları için çift zinkatlama işlemi uygulanabilir. Bu işlemde ilk oluşturulan zinkat tabakası seyreltik bir nitrik asit ile uzaklaştırılarak malzeme yeniden ALUBOND C’ye daldırılır ve yeni zinkat tabakası oluşturulur. Bu işlem; alüminyum malzemenin oksijenden arınması ile daha sağlam bir zinkat tabakası oluşmasını sağlamaktadır.

Aşağıda örnek bir işlem sıralaması gösterilmiştir.

  • AP 2020 (Hafif metaller için geliştirilmiş sıcak-ultrasonik yağ alma prosesi)
  • Yıkama
  • AP 3020 (Hafif metaller için geliştirilmiş elektrikli yağ alma prosesi)
  • Kaskat Yıkama
  • ALUMETCH 2
  • Kaskat Yıkama
  • Nitrik Asit (%50 v/v)
  • Kaskat Yıkama
  • ALUBOND C
  • Kaskat Yıkama
  • NIPAR N 370 (Parlak Nikel kaplama prosesi)

Normal şartlarda kaplama süresi 30 sn -3 dk arasında tutulabilir ancak daha uzun bekleme süreleri süngerimsi ve zayıf zinkat tabakasına neden olarak, zinkatlama sonrası yapılacak kaplama işleminde istenmeyen yüzeyler meydana getirebilir.

Altınok Galvonakimya,

1995 yılında Savaş Altınok tarafından kurulmuştur. 1968`de yeni adıyla Yıldız Teknik Üniversitesinden mezun olduktan sonra 1973 yılında Galvanokimya sahasında hizmete başlayan Savaş Altınok, 22 yıl fason kaplamacılık, kimyevi malzeme pazarlama, servis ve mühendislik alanlarında hizmet verdikten sonra 1995 yılında Altınok Galvanokimya ismiyle kendi şirketini kurmuştur. 17 yıldır, %100 müşteri memnuniyeti ve kaliteli ürün anlayışı ile hizmet sunan Altınok Galvanokimya, özellikle elektroforetik OTOMATİK KAPLAMA TESİS KURULUMU, ELEKTROFORETİK LÂK, NİKEL, KROM, ALTIN, GÜMÜŞ ve ÇİNKO kaplama sahalarında öncü ve yenilikçi yapısıyla müşterilerine hizmet vermektedir. Yakın zamanda gerekli kalite belgesine sahip olacak olan Altınok Galvanokimya uzman kadrosu ile sektöre kaliteli ve güvenilir hizmet ve ürün sunmanın gururunu yaşar…

Kimya Magazin – Sayı:205

Yüzey İşlem – Sayı:156